Rituals

Hup! Alweer een titel van een blogbericht waarvan ik nooit van tevoren zou gedacht hebben dat ik hier OOIT ook maar iets over zou gaan schrijven, haha. Maar kijk, geen idee hoe dit allemaal komt (zou de burn-out er voor iets tussen zitten? :-p) maar ik lijk over die dingen na te denken nu. Dingen zoals rituelen bijvoorbeeld. Rituelen? Is dat niet iets voor van die oude sjamanen en shitzels? Prevelend, dansend rond een vuurtje?

Ah neen, rituelen zijn van iedereen. Iedereen heeft zijn rituelen. Ze zijn ook van alle tijden. Eigenlijk zijn ze onsterfelijk. En zaken die onsterfelijk zijn, dat spreekt mij aan. Bovendien merkte ik dat ik sinds mijn burn-out een versterkte behoefte lijk te hebben aan mijn eigen, dagelijkse rituelen. Blijkbaar is dit heel normaal en ervaart iedereen die het op een bepaald punt moeilijk krijgt een zekere nood aan rituelen. Maar wanneer kan je spreken van een ritueel? Hoe pas je die in je dag? En op welke manier versterken ze ons mentaal in moeilijke periodes? Dat moest ik uiteraard nader onderzoeken!

We nemen even de definitie bij de hand: “Een ritueel is een opeenvolging van handelingen in een bepaalde volgorde en op een welbepaalde plaats“. Elk van ons oefent rituelen uit of neemt er deel aan. Meestal zeer onbewust. Denk maar aan deze kleine ritueeltjes, u allen bekend: het zingen van een lied op een verjaardag, het heffen van het glas bij een toost, uitblazen van de kaarsjes, een wens doen bij het zien van een vallende ster, het verbranden van foto’s bij een relatiebreuk, …Of denk maar aan grote rituelen, die we uitvoeren bij transities en levenswendingen: het vieren van een jubilee, een babyborrel, een instuif bij het kopen van een nieuwe woning, een begrafenis of dopen bij geboorte.

Sinds mensenheugenis zijn wij in feite rituele wezens. Reeds eeuwenlang werden rituelen gebruikt in alle religies en culturen. We proberen ons, via rituelen en symboliek, te verhouden tot de wonderen die het leven werkelijk zin geven. Een permanent aanwezig verlangen naar betovering. Een roep naar verbondenheid. Echter, we leven in een postmoderne tijd, waarin kerk en gemeenschap er steeds minder toe doen en waarin het individu hoogtij viert. Onze huidige samenleving is behoorlijk gefragmenteerd geworden met een niet-aflatende focus op zelfverwezenlijking. Het lijkt alsof we het belang van rituelen en tradities gaandeweg een beetje vergeten zijn en elk van ons ietwat verloren zijn dagen op zijn eigen eiland doorbrengt. In tijden waarin eenzaamheid en depressie almaar toenemen, is het net daarom zo nuttig om met z’n allen onze eeuwenoude rituelen en tradities te bewaken, te koesteren en door te geven aan volgende generaties, zoals we altijd al deden.

Rituelen zijn als vaste gewoontes, met een diepere betekenis. Ze zorgen voor een veilig gevoel, voor houvast en vertrouwen. Tegelijk zorgen ze voor een innerlijke rust en vrede. Men maakt onderscheid tussen 3 soorten rituelen: seizoensrituelen, die bv uitgevoerd worden op feestdagen als Kerst en Pasen. Transformatierituelen, dit zijn handelingen die horen bij overschakelingen tussen levensthema’s zoals bv moeder worden of trouwen. En als laatste zijn er onze kleine, dagelijkse rituelen.

Nét die kleine, dagelijkse rituelen zijn voor mij persoonlijk ontzettend belangrijk geweest. Om mijzelf en mijn leven weer op de rails te krijgen, moest ik balans terugvinden. De weg opnieuw vinden in de chaos die mijn hoofd toen was. Ik beoefende toen al yoga en ontdekte dat ik yoga makkelijk als ritueel kon integreren in mijn dag. Ik merkte dat me dat terug een soort structuur gaf. Dat het een houvast en een natuurlijk goed gevoel creëerde. Gaandeweg ben ik zaken beginnen toevoegen aan mijn ‘ritueel’ zoals het maken van een lijstje bij de start van de dag met een heel beperkt aantal to do’s en het stellen van een intentie voor die dag. De dag afsluiten met 3 positieve gedachtes is er nog zo eentje. Door dagelijks dit soort van kleine rustpunten voor onszelf te markeren in ons overvol, druk leven, zorgen we voor een moment van stilstaan. En stilstaan is waarover deze hele blog uiteindelijk gaat ;-). Voor mij is het uiteraard een manier van aan preventie doen.

Filosoof Herman van Dijn schreef een boek over deze materie. ‘Rituelen, waarom we niet zonder kunnen’, is een boek naar mijn hart. Volgens Van Dijn hebben mensen geen rationele manier om met de grote momenten in ons leven om te gaan. ‘Het zou raar zijn als we na bijzondere mijlpalen als sterfte van een geliefde of geboorte van een kind, doodleuk zouden doorgaan met ons leven alsof er niets gebeurt is. Iedereen voelt op zo’n momenten aan dat er iets moet gebeuren.’ Rituelen zijn dus meer dan nodig, vindt Van Dijn, en de tradities die ons nog resten, kunnen maar beter gekoesterd worden. Ze geven stabiliteit in een snel veranderende maatschappij die onze flexibiliteit tot het uiterste test. Rituelen geven troost en verbinding tussen personen en daar is meer en meer nood aan.

Grappig is dat ik mijn kleine, persoonlijke ritueeltjes mis als ik ze een tijdje niet heb uitgevoerd. Hoe een mens toch steeds opnieuw teruggrijpt naar dat vertrouwde om zich goed te voelen. Dat weet ik nu en zal ik altijd onthouden :-). En dan nu tijd voor het bedritueel van de kids! Iedere avond op dezelfde nauwkeurige manier uitgevoerd, want ook de allerkleinsten hebben meer dan ooit nood aan houvast!

Tot de volgende!

Advertentie

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s